Kringloopvondsten,  Materialen

5 veelgestelde vragen over Verkade plaatjes

6 veelgestelde vragen over Verkade plaatjes

Spreken we over vintage papierwaren, dan mogen de plaatjes uit de Verkade-albums niet ontbreken. Kleine schilderijtjes zijn het, uitgegeven tussen 1903 en 1940. Bij ieder product van Verkade ontving de consument een plaatje. Deze konden in een speciaal spaaralbum worden geplakt. De prentjes, altijd in het thema natuur en landschap, vonden gretig aftrek. Er werden circa 3,2 miljoen albums gedrukt. Niet gek dus, dat ik in de kringloopwinkel nog regelmatig een album tegenkom. In deze blog geef ik antwoord op 5 veelgestelde vragen. Ook vertellen drie creatievelingen: Ruchama, Jolanda en Saar, over de charme van deze plaatjes, verwerkt in snailmail.

6 veelgestelde vragen over Verkade plaatjes

Hoeveel soorten Verkade-albums bestaan er?

Maar liefst 27 verschillende edities werden er uitgegeven door Verkade, vol illustraties van planten en dieren. Ga je op zoek naar een exemplaar, dan zijn er een aantal dingen waar je op moet letten. De originele albums, uitgebracht tot en met 1940, zijn voorzien van plaatjes van dik en mat papier. De achterzijde is bedrukt met tekst. In de jaren zeventig verscheen een herdruk van enkele albums. Deze versies zul je, eenmaal opengeslagen, gelijk herkennen aan het materiaal. De albums uit de herdruk bevatten als bijlage losse vellen dun en glad papier met voorgedrukte plaatjes, welke je zelf moet uitknippen.

Mijn voorkeur gaat uit naar de originele plaatjes, juist om het matte papier. Ook Ruchama weet dit materiaal te waarderen en komt met een interessante tip, wanneer je een plaatje niet zo fraai vindt: “Het oude matte papier maakt de Verkade plaatjes zo mooi. Voor elk thema of elke kleur is er wel een plaatje beschikbaar. Zelfs de achterkant doet het mooi in een collage.”

Hoeveel plaatjes bevat een album?

Gemiddeld bevat een album 144 verschillende plaatjes, variërend in grootte. Het merendeel van het album is gevuld met plaatjes in een formaat van ongeveer 5,5 bij 9 cm. Een volgend punt van aandacht bij de aanschaf van een album is de inhoud, zijn alle plaatjes aanwezig en belangrijker: zijn ze makkelijk los te halen?

Waar koop je de albums of losse plaatjes?

Een deel van de albums in mijn bezit vond ik in de kringloopwinkel. Het blijft echter afwachten welke van de 27 titels je tegenkomt. Op Marktplaats kocht ik mijn favoriete editie: Paddenstoelen, uitgegeven in 1929. Omdat er destijds zoveel albums in omloop zijn gebracht, is het aanbod vandaag de dag groot. Ik raad je aan te focussen op de verkoop via Marktplaats. Ook omdat daar regelmatig losse Verkade plaatjes worden aangeboden, dat scheelt veel werk wanneer je geen verdere plannen hebt met het album zelf.

6 veelgestelde vragen over Verkade plaatjes

Hoe haal je de plaatjes zonder beschadigingen uit het album?

Ik liet het al wat doorschemeren, het kan een behoorlijke uitdaging zijn de plaatjes uit het album te krijgen. Niet zo gek natuurlijk, de plaatjes plakken daar al minimaal 80 jaar. Soms heb je geluk en tref je een album waarbij enkel de bovenzijde van het plaatje aan het papier van het album hecht. Vaker is er gebruik gemaakt van een sterke lijm. Toen ik de tip voor het afweken van oude papierwaren voor het eerst kreeg, wist ik niet wat ik hoorde. Het advies is namelijk om de plaatjes af te weken in lauw water. Wat vond ik dat een raar idee, om zulke kostbare papierwaren in het water te laten glijden. Maar het werkt wel, als een tierelier.

Ik knip de pagina’s los en leg deze, opgestapeld, voor enkele uren in een bak lauw tot warm water. Door de temperatuur van het water lost de lijm op en komen de plaatjes vanzelf los van het papier. Om de plaatjes te drogen leg ik ze, los van elkaar, op een theedoek. Het is mogelijk dat de plaatjes tijdens het drogen iets opkrullen. Dit is makkelijk te verhelpen door ze, eenmaal droog, een aantal dagen onder een stapel zware boeken te leggen of in een bloemenpers te plaatsen. Een snellere optie is het strijken van de plaatjes, terwijl ze onder een theedoek liggen. Al met al een heel karwei, maar het resultaat is zo fijn!

Waar vind ik inspiratie om de plaatjes te verwerken in snailmail?

Ik kom vaak niet verder dan het meesturen van plaatjes, als goodies bij een brief. Ik geniet dan weer meer van het beplakken van de verpakking, het zakje waarin ik de plaatjes schuif. Gelukkig zijn er op Instagram meerdere creatievelingen te vinden die ons laten zien hoe de plaatjes prachtig te verwerken zijn, in collages bijvoorbeeld.

“Ik voel mij Alice in Wonderland wanneer ik de prachtige stilleven plaatjes van Verkade in een creatie gebruik.” Het is het antwoord wat ik van Saar krijg, wanneer ik haar vraag waarom zij de plaatjes zo graag gebruikt in haar creatieve werk. Ik denk dat er geen betere beschrijving mogelijk is. Saar is dol op allerlei soorten vintage papierwaren. Op Instagram deelt ze haar collages, opgebouwd in een journal. Regelmatig valt er een Verkade plaatje in te ontdekken. De kleuren blijken altijd te inspireren voor de rest van de creatie. Ook het mapje op de foto’s in deze blog komt uit haar handen en is gevouwen met de pagina’s uit een leeggehaald album. Ik mocht het vorig jaar ontvangen.

Ook Jolanda mag de plaatjes graag gebruiken: “De Verkade plaatjes zijn prachtig geïllustreerd en ik bekijk ze dan ook vol bewondering. Ze zijn voor vele doeleinden te gebruiken. Ik verwerk de plaatjes in kaarten en snailmail, ze zijn zeer geschikt voor collages.” Wat opvalt in het creatieve werk van Jolanda, is dat de plaatjes altijd de blikvanger vormen. Je oog wordt er als vanzelf naar toe getrokken. Haar tip: “De plaatjes komen goed tot hun recht wanneer je kijkt welke kleuren er in de illustratie zitten. Door deze tinten in je werk te gebruiken vormt het een geheel.”

Behalve op kaarten en snailmail doen de plaatjes het tot slot ook prachtig op geschenkverpakkingen. Ruchama: “Ik gebruik ze het liefste in collages, waarin het Verkade plaatje het middelpunt is. Maar ook op een mooi ingepakt cadeautje springen de plaatjes er echt uit!” Het leuke van Ruchama haar creatieve werk vind ik dat ze de plaatjes durft te bewerken: met stempels, labels, restjes papier. Je blijft kijken, want er valt altijd iets nieuws te ontdekken. “De veelzijdigheid waarmee je de plaatjes kunt gebruiken maakt het zo’n mooi product.”

Meer creaties ontdekken? Bekijk op Instagram de hashtags #verkadealbum en #verkadeplaatjes.

12 Comments

  • Saar

    Complimenten !!!!!! Goed artikel,leest lekker weg . Gaaf om mijn creatie weer voorbij te zien komen, maak zelden foto’s van werk wat ik verstuur , bewust, zo creëer ik voor iemand iets unieks.
    xxx Saar

    • Karin Peters

      Mooi om te lezen.
      Zelf heb ik ook een grote hoeveelheid plaatjes. De bladen uit het boek gebruik ik om zakjes van te maken.
      De vellen waar de plaatjes op zaten knip ik uit. Die gebruik ik weer als etiket want er zit een lijntje omheen, waar het plaatje in zat. Ook heb ik een stapeltje omgetoverd tot notitieboekje.
      Ik hoop dat anderen hier ook wat aan hebben.

      • studiosnailmail

        Hoi Karin! Wat een geweldige suggesties deel je voor verder hergebruik van het album. Het idee om etiketten te maken kende ik nog niet, dat ga ik zeker eens proberen!

  • Shirah

    Wat leuk zeg! Weet iets om naar te speuren op Marktplaats. Uit welk boek komt dat plaatje met die witte bloem? Die is prachtig.

    • Ilonka

      Ik ben paar weken geleden ook paar dagen bezig geweest met het losweken van de plaatjes (overigens gewoon met koud water) en het drogen. Is even een werkje, maar je krijgt er een hoop mooie plaatjes voor terug!

      • studiosnailmail

        Wat leuk, Ilonka! Het is inderdaad een flinke klus, maar eenmaal het stapeltje kaarten in handen het werk meer dan waard. Fijn dat het bij jou ook lukte met koud water. Mijn plaatjes waren iets te goed vastgeplakt en hadden er zelfs moeite mee los te komen met warm water. Het is zo afhankelijk van wat je treft.

        • Melanie

          Hi,
          Leuk stuk over deze plaatjes.. Net m’n eerste boeken binnen… Maar een vraagje.. Hoe lang laat je ze in het water liggen?
          Ben het nu aan het proberen met plaatjes die ik wat minder mooi vind… Ben benieuwd

          • studiosnailmail

            Hoi Melanie! Wat leuk dat je al aan de slag bent gegaan. Hoelang je de plaatjes moet afweken is afhankelijk van het type lijm. Je zult gaandeweg zien dat de plaatjes gaan verschuiven en loskomen van het onderliggende papier. Dit kan binnen een half uur zijn, maar kan ook drie tot vier uur duren.

      • Evelien

        Vroeger toen ik nog postzegels spaarde hield ik die ook wel boven de waterketel om met de stoom de zegel van de envelop te stomen. Wellicht een idee als je ze niet in het water durft te leggen. Geen idee of het bij deze lijm werkt maar het is een stuk minder gedoe want ze hoeven niet meer echt te drogen.

    • studiosnailmail

      Leuk, Shirah! Ik ben benieuwd welke creaties jij ermee zou maken. Het plaatje met de witte bloem komt vermoedelijk uit het album ‘Hans de torenkraai’ of ‘De bloemen en haar vrienden’.

  • Belinda

    Wat een fijn artikel. Ik ben ook de ban geraakt van de verkade plaatjes! Maar ja….vind ze nu zo mooi dat ik boeken ook gewoon compleet wil houden, en dus schaf ik ze dubbel aan 🙂 Maar de zoektocht is inderdaad leuk!! De verbazing ook van sommige mensen als je zo blij bent dat je hun boek mag overnemen 😉 Momenteel liggen er pagina’s te weken, en zo kwam ik wederom bij je artikel terug, want ik werd na 5 minuten al ongeduldig….maar nu laat ik ze rustig even dobberen 😉 De kaft van een mooi boek zet ik overigens neer als decoratie. En ik wil de grotere plaatjes inlijsten, misschien per seizoen/kleur/thema. Die 1e grote plaat uit ‘Paddenstoelen’ is het allermooist!! En is het jullie ook opgevallen dat van het ene op het andere jaar de oude spelling is verdwenen? Groote werd grote.
    Oh ja, en ik lees jouw blogs met heel veel plezier! Zo fijn toegankelijk en bruikbaar!